Alles over sport logo

Armoede en sport: ‘Ik had er geen ruimte voor in m’n hoofd’

Steeds meer mensen leven in armoede. Dat maakt het voor beleidsadviseurs en uitvoerende professionals nog belangrijker te weten wat er achter de voordeur speelt. Hoe kijken arme gezinnen aan tegen sport en bewegen, waarom doen ze dit (niet) en wat is ervoor nodig om mensen de positieve effecten van sport te laten ervaren? In deel 1 van 3: Riane Kuzee-Hoogeveen. “Een buddy zou me helpen.”

Riane heeft een dochter van bijna 20 jaar. Ze was een alleenstaande moeder, nadat ze moest vluchten voor de vader van haar kind. “De omstandigheden waren er niet naar dat ik het qua sport en bewegen anders kon doen. Ik had er de financiën niet voor, ik had het vervoer er niet voor en ik had er geen ruimte voor in m’n hoofd. Ik had veel ballen in de lucht te houden en dan is sport en bewegen niet iets wat bovenaan het lijstje staat.”

Niet naar sportvereniging en sportschool

Riane gaat niet naar de sportvereniging, omdat ze niet van teamsporten en van gezamenlijk douchen houdt. Ook de derde helft is aan haar niet besteed. “Hier heb ik ook geen geld voor.” De sportschool laat ze na enkele bezoekjes links liggen. “Daar stonden allemaal jongens met van die enorme spierballen. Dan voel je je als oude vrouw met overgewicht in je eentje niet thuis. Je voelt je geïntimideerd, dik, lelijk en dom, want je weet niet hoe al die apparaten werken. Toen ben ik afgehaakt.”

Als kind had Riane het gevoel dat sport haar werd opgedrongen, waardoor ze hier een aversie tegen ontwikkelde. Haar dochter heeft ze vaak onder de gymlessen uit weten te wurmen. “We weten allebei dat we zouden moeten sporten, maar we doen het niet.” Het zorgt ervoor dat ze nu een schuldgevoel heeft. “Ik weet dat het beter is om wel te bewegen en te sporten. Als ik tachtig wil worden, dan zal ik nu aan de bak moeten.”

De wil om te sporten is er wel degelijk bij Riane. “Wat me zou helpen is een buddy die naast me staat en me niet veroordeelt. Die me niet uitlacht, me enthousiasmeert en meetrekt in de sport. Die weet wat-ie doet, om blessures te voorkomen. Zo’n buddy zou me helpen.”

Meer over armoede

Goed aansluiten bij mensen in armoede begint met goede kennis en weten wat er in hun (leef)wereld omgaat. Naast deze videoserie kun je in deze serie met kindportretten lezen wat er bij gezinnen achter de voordeur speelt. Om gemeentelijke voorzieningen te laten aansluiten bij de leefwereld van gezinnen, is het nodig om deze niet in te richten vóór hen, maar mét hen. De artikelenreeks gemeentelijk armoedebeleid rondom volwassenen in armoede biedt informatie, tips en praktijkvoorbeelden van andere gemeenten. Eenzelfde reeks is er over gemeentelijk armoedebeleid rondom jeugd in armoede, sport en bewegen.

‘Vaak een combinatie van belemmeringen’

Jamilla Vervoort is specialist Jeugd bij Kenniscentrum Sport & Bewegen. Zij wijst er na Riane’s verhaal op dat het vaak een combinatie van belemmeringen is waarom mensen met geldzorgen niet sporten of bewegen. “Hierbij kun je denken aan geld voor sport of kleding. Ook gezondheidsproblemen zijn een drempel. Vaak is het voor mensen in armoede moeilijk om een fijne plek te vinden waar ze kunnen bewegen. Ook zie je vaak dat als een ouder niet heeft gesport, een kind ook niet begint.”

Jamilla concludeert: “Het is nodig dat we verder kijken dan een financiële drempel, die vaak door een regeling weggehaald kan worden, maar dat we ook kijken hoe we andere drempels weg kunnen nemen.”

Positieve effecten

Sport en bewegen kunnen voor deze doelgroep veel positieve effecten opleveren. Sport en bewegen zijn een belangrijk middel om sociale competenties te verbeteren. Het kan structuur en richting geven en hen helpen om actief deel te nemen aan de maatschappij. Ze kunnen meedoen. Andere positieve effecten zijn meer zelfvertrouwen, leiderschap, betere studie- of werkresultaten en vele gezondheidseffecten. Lees meer in dit artikel over de effecten van sport en bewegen.

Bewustwording creëren

Met deze video’s willen Jamilla en Laura Butselaar, ook specialist Jeugd bij Kenniscentrum Sport & Bewegen, bewustwording creëren en beleidsadviseurs en uitvoerende professionals uitdagen om met deze blik kritisch naar hun beleid en voorzieningen te kijken. “Praat met deze mensen en niet over ze. Dat levert waardevolle inzichten op, die je tot beter beleid brengen.”

Riane Kuzee-Hoogeveen is als ervaringsdeskundige werkzaam bij expertisecentrum Sterk uit Armoede. In deze reeks van Kenniscentrum Sport & Bewegen verschenen ook de video’s met Alex Schepel: ‘Het kost veel geld en ik schaam me’, en Lilith Smidts-Lefever: Armoede en sport: ‘Het is ingewikkelder dan het lijkt’.


Meedoen door sport en bewegen
Inclusief sporten en bewegen
In de wijk, Sportaanbieders
public, professional
praktijkvoorbeeld
beleidsontwikkelingen, in beweging brengen, kwetsbaarheid, lage inkomens