Sociaal veilige sport
Wat spreken we als landelijke partners af?
Het thema Sociaal veilige sport heeft als doel een basis te creëren waar iedereen veilig
en met plezier kan sporten en sport beleven. Hiermee wordt het fundament van de sport
verstevigd.
Ongewenste situaties zoals discriminatie, grensoverschrijdend gedrag, doping en
matchfixing zijn een bedreiging om met plezier te kunnen sporten. Door sport in de kern
veilig en verantwoord te organiseren, waarbij normen worden gesteld in lijn met de
huidige maatschappelijke context, dragen we bij aan een sterker fundament. Want
iedereen die (top)sport heeft recht op een sociaal veilige omgeving.
Ten opzichte van het vorige Sportakkoord gaat het vrijblijvende van dit thema af. Mede
daarom kiezen we voor een naamswijziging (‘sociaal veilige sport’, en niet ‘positieve
sportcultuur’), waarmee we voor lokale, regionale en landelijke partijen meer de
noodzaak benadrukken om aan dit thema te gaan werken.
Met de strategische partners werken we verder aan de gezamenlijke analyse en strategie
met als doel een sociaal veilige sport voor zowel topsport als breedtesport, inclusief de
ondernemende sport. De basiseisen van sociaal veilige sport vormen daarbij de kern.
Dat is de absolute basis, maar is er meer nodig.
Het gezamenlijk afspreken, bespreken en aanspreken van/op normaal en wenselijk
gedrag hoort ook bij de aanpak, evenals een positieve bijdrage en het versterken van
een positief sportklimaat, voor topsport en breedtesport. Op deze punten intensiveren
we onze aanpak in termen van mensen en middelen. Tot slot versterken we de keten om
signalen van grensoverschrijdend gedrag optimaal opvolging te kunnen geven.
Waartoe nodigen we lokale partijen uit?
Voor gemeenten gelden randvoorwaarden om in aanmerking te komen voor lokaal
uitvoeringsbudget, waaronder het herijken van het lokaal Sportakkoord. Eén van de
uitgangspunten bij deze herijking is dat gemeenten werken aan een plan van aanpak om
sociale veiligheid en integriteit bij lokale sportaanbieders te stimuleren en te
ondersteunen. We roepen gemeenten op om aanbieders hierbij te prikkelen om in ieder
geval de minimaal noodzakelijke stappen richting een sociaal veilige sport te zetten, door
middel van de basiseisen sociaal veilige sport.
We nodigen sportaanbieders uit gebruik te maken van de beschikbare
ondersteuningsinstrumenten onderaan deze pagina. Met deze instrumenten kunnen ze
deze noodzakelijk stappen op gebied van sociale veiligheid zetten.
Voorbeelden maatregelen / interventies / scholingen
Om aan bovenstaande ambities te werken geven we onderstaand een aantal voorbeelden van aanbod om een Positieve Sportcultuur te bevorderen.
- Veiligheidsanalyse bij de sportvereniging (pdf)
Veiligheid binnen de vereniging moet ervoor zorgen dat ieder individu zich veilig en prettig voelt in de sport en zichzelf kan zijn. Het is voor sportverenigingen lastig om ongewenst gedrag te voorkomen of in te grijpen wanneer ongewenst gedrag zich voordoet. De ‘Veiligheidsanalyse bij sportverenigingen’ helpt bestuurders van sportverenigingen invulling te geven aan het thema veiligheid. - 4 inzichten over trainerschap (Bijscholing)
Structureren, stimuleren, individuele aandacht geven en regie overdragen zijn vier belangrijke kernkwaliteiten voor trainers en coaches. Tijdens deze scholing worden handvatten geboden om sporters effectiever te begeleiden en een inspirerende, veilige sportomgeving te creëren. Het functioneren van trainers en coaches kan met deze scholing in korte tijden worden aangescherpt en verbeterd.
- Trainersbegeleiding
Jeugdtrainers en –coaches hebben een grote invloed op de persoonlijke en sociale ontwikkeling van jonge sporters. Om trainers en coaches te ondersteunen om dit op een goede manier te doen is het verenigingstraject Trainersbegeleiding ontwikkeld. Het verenigingstraject leidt binnen een vereniging twee tot vier trainersbegeleiders op. Een trainersbegeleider helpt trainers en coaches met als doel hun vaardigheden op pedagogisch vlak verder te ontwikkelen.
- Een beetje opvoeder (Webinars en e-learning)
Bij het geven van training komt meer kijken dan ‘alleen’ het aanleren van een sport. Als trainer krijg je te maken met groepsdynamiek, met grote emoties en grote monden, verschillende persoonlijkheden en variërende interesses per leeftijdsgroep. Hoe ga je om met die verschillen en hoe zorg je dat jouw training aansluit bij een diverse groep sporters?
Tijdens de scholing ‘Een beetje opvoeder’ wordt uitgebreid stil gestaan bij het pedagogische aspect van een training waar trainer-coaches mee te maken krijgen.
Is er meer?
Voor meer inspiratie wat betreft aanbod kan je o.a. terecht bij het verzameldocument en onderstaande databases.
- Sportopleidingen.nl (verzameling aanbod bij- en nascholingen van oa. Positieve sportcultuur)
- Kenniscentrumsport.nl/sportinterventies-en-beweeginterventies (verzameling erkende interventies van o.a. positieve sportcultuur)
Ondersteunende kennis en goede voorbeelden
Wil je meer weten over het thema en/of ben je op zoek naar goede voorbeelden kijk dan ook eens op onderstaande online platforms:
- Sport.nl/voorclubs
- Allesoversport.nl
- Kennisbank Sport en Bewegen
- Sportengemeenten.nl/visie-beleidsplein/
- Centrum Veilige Sport
Heb je vragen?
Wanneer je een vraag hebt over dit document en/of hulp kan gebruiken bij te maken keuzes, neem dan contact op met de helpdesk van de Vereniging Sport en Gemeenten via sportakkoorden@sportengemeenten.nl of 070-3738055.
De inhoud van dit document is samengesteld door Kenniscentrum Sport & Bewegen in samenwerking met VWS, VSG, NOC*NSF, POS en samenwerkingspartijen van het Sportakkoord.