Alles over sport logo

Wat spreken we als landelijke partners af?

Het thema Vaardig in Bewegen streeft naar kansen voor ieder kind en iedere jongere om vaardig en veelzijdig te sporten en bewegen – onder de juiste begeleiding – waarbij plezier en ontwikkeling centraal staan. De basis voor een leven lang sporten en bewegen wordt gelegd in je jeugd. Voor het versterken van die basis is samenwerking van verschillende domeinen cruciaal: sport, onderwijs, kinderopvang, de gemeente en meer. Ouders, sporttrainers, buurtsportcoaches en (vak)leerkrachten zijn samen nodig om dreumes, kind en jongeren met plezier aan het sporten en bewegen te krijgen én te houden.

Ambities

Waar onze nadruk eerder vooral op motorische vaardigheden lag, vinden we het van belang dat kinderen naast deze vaardigheden ook ontdekken waar zij hun sportplezier uit halen en wat bij hen past als sport- of spelvorm. Hiermee versterken we vanuit het thema Vaardig in Bewegen het fundament (denk aan veelzijdig bewegen in de sportsector), evenals het bereik van meer kinderen en jongeren, en vergroten we de betekenis die sport voor ieder kind kan hebben. Ook het overbrengen van kennis over het belang van sport voor de jeugd richting de professionals en het meer bewustmaken en meenemen van ouders hierin, heeft in dit Sportakkoord een belangrijke plek.

Waartoe nodigen we lokale partijen uit?

Gemeenten spelen een belangrijke rol in de positionering van de jeugd binnen het lokaal Sportakkoord en in het zorgen dat beschikbare ondersteuningsmogelijkheden ook worden benut om meer jeugd met plezier te laten sporten en bewegen. We roepen lokale partijen (gemeenten, sportaanbieders, kinderopvang, jeugdzorg en JGZ) op om ook voor de allerkleinsten bewegen onderdeel van hun (opvang)dag te maken.

Voorbeelden maatregelen / interventies / scholingen

Om aan bovenstaande ambities te werken geven we onderstaand een aantal voorbeelden van aanbod:

  • Bijscholingen en trainingen
    Vanuit Academie voor Sportkader worden veel verschillende trainingen en bijscholingen gegeven voor trainers en coaches in de sport. Het doel hiervan is om ervoor te zorgen dat alle sportende kinderen een trainer of coach hebben die competent is en opgeleid is om de leeftijdscategorie te ondersteunen. Verschillende HBO-instellingen hebben ook een bijscholingsprogramma, zoals bijvoorbeeld de HvA en de HAN.
  • Nijntje Beweegdiploma (erkende interventie)
    Een (les)programma vol speelplezier voor kinderen van 2-6 jaar waarin ze de essentiële vormen van bewegen leren in een sportclub, kinderdagverblijf, school of openbare ruimte. Door middel van leuke spellen en interactie leren kinderen motorische vaardigheden en zijn ze meer in beweging. Naast de beweegactiviteiten voor kinderen is er aandacht voor bewustwordingscommunicatie voor ouders en/of verzorgers en zijn er bijscholingen voor trainers/leiding. Ouders waarderen de interventie met een 8,5.
  • Jeugdfonds Sport & Cultuur (financiële maatregel)
    Jeugdfonds Sport en Cultuur biedt de mogelijkheid om de contributie te betalen voor kinderen waarvan de ouders weinig geld hebben voor sport. Zij verlagen nu ook nog de leeftijdsgrens van 4 naar 2 jaar, waardoor ouders eerder financieel ondersteund kunnen worden. Hierdoor kunnen meer kinderen participeren in de sport.
  • Vignet Gezonde School (incl. deelcertificaat sport en bewegen) (keurmerk)
    Het vignet Gezonde School is een keurmerk voor scholen die actief werken aan het verbeteren van de gezondheid van hun leerlingen. Na het behalen van het vignet is een school 3 jaar lang een ‘Gezonde School’. Voor het thema ‘Bewegen en Sport’ kunnen scholen een deelcertificaat halen, wat betekent dat er binnen de school aandacht is voor structureel meer bewegen en voor beter leren bewegen.
  • Specialist Sportieve en gezonde school
    Pabo-afgestudeerden kunnen een post-hbo traject volgen waarin bewegen, gezonde voeding en welzijn centraal staan. Deze kennis kan zo worden doorgegeven aan de rest van het (basis)schoolteam en ook richting ouders en kinderen. Uiteindelijk leidt dit tot een gangbaar beleid voor bewegen en gezonde leefstijl.
  • Gezonde Kinderopvang (keurmerk)
    De aanpak Gezonde Kinderopvang is een praktische werkwijze die kinderopvangorganisaties ondersteunt om structureel en integraal bij te dragen aan een goede gezondheid en een gezonde leefstijl. De aanpak sluit aan bij de wensen en behoeften van de organisatie en de directe omgeving, het versterkt wat de kinderopvang al doet. Er zijn verschillende thema’s, waar bewegen er een van is. Hier wordt ingegaan op beter leren bewegen en structureel meer bewegen in de kinderopvang.
  • Motorisch meten/leerlingvolgsystemen
    Er zijn veel verschillende testen om de motorische vaardigheid van kinderen te meten of volgen. Een greep uit de lijst: MQ-Scan, 4-Vaardighedenscan en HAN beweegtest. Mulier Instituut maakt op dit moment een overzicht van testen en zal een expertpanel inschakelen om uitspraken te doen over de bruikbaarheid ervan.
  • Beweegteams instellen voor de wijk
    Inzetten op beweegteams in de wijk, om zo kinderen naast de reguliere gymles ook buiten school meer en beter te laten bewegen. De vakleerkracht bewegingsonderwijs kan in deze teams een centrale rol spelen in samenwerking met lokale sportaanbieders, sporttrainers of buurtsportcoaches. Zoals bijvoorbeeld in Almere, waar vakleerkrachten binnen het AKT het naschoolse sport- en beweegaanbod uitvoeren en coördineren. Er is een aanbod voor elk kind op hun eigen beweegniveau: KidsExtra, Gymplus, Sportplus en ASM.
  • 2+1+2 = 5 uur per week bewegen op scholen
    Delta, Basis/Fluvius, de Onderwijsspecialisten en Sportbedrijf Arnhem zetten in op beter en meer bewegen voor álle kinderen van 4 – 12 jaar in Arnhem op en rondom school. Een gezamenlijke aanpak staat centraal. De 5 uur beweging per week wordt bereikt door 2 uur goed bewegingsonderwijs onder schooltijd, 1 uur beweging in bijvoorbeeld de vorm van pauzesport (er zijn meer invullingen denkbaar) en 2 uur bewegen na schooltijd in de wijk, bijvoorbeeld bij een sportvereniging, BSO of op een playground.
  • Innovatieve ontwikkelingen en producten die bewegen stimuleren, denk aan Embedded Fitness, Gymzaal van de Toekomst, interactieve sportzaal (Play Lu.com), SUTU (Yalp), Beweegvloer/peuterpakket (Springlab), Beweegbox, etc.
  • Lang leve de sportouder (thema-avond)
    Tijdens deze thema avond wordt ingegaan op het sportplezier van kinderen en de rol die ouders daarin spelen. Samen proberen ze de vraag te beantwoorden: ‘Wat kan er verwacht worden van de ouders langs de zijlijn?’
  • Een beetje opvoeder (Webinars en e-learning)
    Training geven en coachen van een team of individu is leuk én een hele uitdaging. Van dartelende dromerige jonge huppelmeisjes in een mooie nieuwe outfit tot wild rondrennende mannetjes bij de jongste jeugd. Dat is een hele kunst, dat begeleiden van jonge sporters. Inspiratie en hulp daarbij kan soms heel handig zijn. In deze online scholing gaan we daarmee aan de slag, zodat jij vol energie en ideeën kan coachen en training geven.
  • School & Omgeving
    Met het programma School & Omgeving zet het kabinet in op kansengelijkheid door voldoende sporten en bewegen een extra impuls te geven. Het programma werkt aan het verbinden van scholen met onder andere de sportaanbieders in de wijk, wat aansluit op de ambities in het Hoofdlijnen Sportakkoord.
  • Programma MDT (Maatschappelijke Diensttijd)
    Tijdens hun maatschappelijke diensttijd (MDT) zetten jongeren tussen de 12 en 30 jaar zich vrijwillig in voor een ander. Hierbij kunnen ze hun talenten ontdekken en ontmoeten ze andere mensen.

We nodigen je uit om gebruik te maken van de handreiking Vaardig in Bewegen. Ook vragen we lokale partijen om goed te kijken naar hoe het sportaanbod aansluit bij de belevingswereld van jongeren, en te kijken hoe bijvoorbeeld urban sports en multisport in hun gemeente een plek kunnen krijgen. Hier kan bijvoorbeeld gebruikgemaakt worden van de aanwezige playgrounds en courts. De buurtsportcoach is lokaal een uiterst belangrijke professional in het samenbrengen van verschillende domeinen en het bereiken van de jeugd.

Is er meer?

Voor meer inspiratie wat betreft aanbod kan je o.a. terecht bij het verzameldocument en onderstaande databases.

Ondersteunende kennis en goede voorbeelden

Wil je meer weten over het thema en/of ben je op zoek naar goede voorbeelden kijk dan ook eens op onderstaande online platforms:

  • Whitepaper Van jongs af aan vaardig in bewegen.
  • Kennisbank Sport en Bewegen welke alle publicaties bevat van Kenniscentrum Sport, VSG, KVLO, Nationale Raad Zwemveiligheid en het Mulier Instituut.
  • Kennis over wettelijke regelgeving wat betreft de inhoud van LO, kennis over motorische vaardigheden in het onderwijs en informatie over leerlingvolgsystemen vind je bij KVLO.
  • Kennis van de landelijke, provinciale, regionale en lokale (sport)markt kun je vinden bij Sportkracht12. Zij vormt daardoor dé schakel tussen de landelijke en lokale sportwereld.
  • VWS, VSG/VNG, POS en NOC*NSF spannen zich in om te bevorderen dat lokale en regionale partijen het sportakkoord vertalen naar de lokale en sport specifieke context en te komen tot lokale en/of regionale akkoorden. VWS, VSG en NOC*NSF stellen daarbij hun kennis en ondersteuning beschikbaar.
  • Kennis over buitenspelen en gebruik van buitenruimte en faciliteiten van playgrounds vind je bij Jantje Beton, NUSO, Johan Cruyff Foundation en Krajicek Foundation.
  • Kennis over, opleidings- en trainingsaanbod kinderopvang en sport & bewegen vind je bij MBO’s voor Sport en Bewegen. Ook Huis voor Beweging geeft advies en begeleiding op het gebied van opleiding, training en ontwikkeling.

Preventie akkoord

Het Preventie akkoord richt zich op drie thema’s, om zo samen te werken aan een gezonder Nederland.

De focus ligt op roken, problematisch alcoholgebruik en overgewicht, omdat dit de grootste ziektelast in Nederland veroorzaakt.

Bij overgewicht is er aandacht voor sport en bewegen, met het doel alle Nederlanders meer te laten bewegen en zo overgewicht terug te dringen.

Met de drie thema’s wordt een groot gebied bestreken, dat automatisch ook andere invalshoeken, onderwerpen en aanpakken aan bod laat komen. De maatregelen en acties van het preventie akkoord zijn op landelijk niveau geformuleerd, maar lokale doorvertaling is van groot belang.

Onderstaande voorbeelden bieden inspiratie om lokaal met elementen van het preventie akkoord aan de slag te gaan. Bovendien ondersteunt en stimuleert de VNG bij het tot stand komen van een lokale of regionale aanpak van preventie, meer informatie daarover vind je op VNG gaat gemeenten helpen bij de lokale preventieakkoorden.

Het volledige preventie akkoord vind je in de kennisbank van K

Heb je vragen?

Wanneer je een vraag hebt of hulp kunt gebruiken bij het maken van keuzes, neem dan contact op met de helpdesk van de Vereniging Sport en Gemeenten via sportakkoorden@sportengemeenten.nl of 070-3738055.