Informatie gemeenten
Gemeenten staan voor de uitdaging om de ambities uit het Sportakkoord te vertalen en uitwerken naar hun lokale situatie. Elke van de 342 deelnemende gemeenten ontwikkelt het lokale sportakkoord langs deze weg door. De gemeente stelt een coördinator sport en preventie aan om sport en bewegen in het hart van het lokaal sociaal beleid te plaatsen. De lokale kernteams die de regie over het sportakkoord voeren, beheren de uitvoeringsbudgetten om de doelen te behalen.
Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) en Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) ondersteunen gemeenten en lokale functionarissen sport bij het realiseren van ambities en doelstellingen en integraal werken, de herijking van sportakkoorden, en het opstellen van een integraal plan van aanpak Brede SPUK.
Opgave voor gemeenten
Als gemeente bewaak je de herijking en voortgang van lokale sportakkoorden.
Dat houdt het volgende in:
- je stelt een coördinator sport en preventie aan
- je neemt deel aan kennisuitwisseling en onderzoek
- je stimuleert lokale samenwerking en netwerkvorming
- je stimuleert effectieve ondersteuning van sportaanbieders (één-loket gedachte)
- je draagt bij aan generieke ondersteuning van sportaanbieders
- je realiseert duurzame ruimte voor sport en bewegen
- je bevordert regionale samenwerking
- je participeert in programma topteamcompetities
De meerderheid van de ruim 6.000 buurtsportcoaches die Nederland telt, geeft invulling aan de uitvoering van lokale sportakkoorden en betrekt hier zoveel mogelijk lokale sportaanbieders bij.
Samenhangende programma’s en initiatieven
Het Sportakkoord staat niet op zichzelf. Diverse programma’s en initiatieven/akkoorden over gezonde leefstijl, zorg, sport, cultuur en leefomgeving zijn voor het eerst integraal met elkaar verbonden:
- Hoofdlijnen Sportakkoord II. Sport versterkt
- Addendum Brede Regeling Combinatiefuncties
- Integraal Zorgakkoord Samen werken aan gezonde zorg
- Gezond en Actief Leven Akkoord
- Programma Wonen en Zorg voor Ouderen
- Programma School en Omgeving
- Maatschappelijke diensttijd
Financiële regeling
Het GALA, Sportakkoord II en de BRC zijn voor gemeenten in één Brede Specifieke Uitkering (Brede SPUK) ondergebracht. De regeling loopt van 2023 t/m 2026. Jaarlijks vul je als gemeente de SISA verantwoording in per onderdeel van de Brede SPUK. De SISA-indicatoren kun je hier vinden.
Gemeenten die in de eerste aanvraagperiode (2023-2026) of de tweede aanvraagperiode (2024-2026) gebruik maken van één of meer onderdelen van de Brede SPUK moeten aan een aantal voorwaarden voldoen. Een lokaal kernteam, een ‘coördinator sport en preventie’ en het meewerken aan activiteiten rondom monitoring en evaluatie zijn verplichte voorwaarden om een lokaal uitvoeringsbudget aan te vragen. Andere voorwaarden zijn het opstellen en indienen van een integraal plan van aanpak voor de periode 2024-2026 (uiterlijk 30 september 2023) en het herijken van het lokale of regionale sportakkoord (uiterlijk 30 juni 2023).
Format & checklist
Integraal plan van aanpak Brede SPUK
Om gemeenten te ondersteunen bij het opstellen van hun integrale plan van aanpak, is door de kerngroep VNG/VSG een format opgesteld. Het format dient als hulpmiddel: door dit in te vullen weet je als gemeente dat ten minste de verplichte onderdelen (cf. artikel 6.3 van de regeling) in het plan van aanpak zijn opgenomen. Daarnaast bevat het format een aantal tips en aanbevelingen.
Herijken lokaal sportakkoord
Voor de herijking van het lokale of regionale sportakkoord is door VSG een checklist opgesteld die je als hulpmiddel kunt gebruiken. De in te vullen onderdelen kun je verwerken in je bijgestelde sportakkoord of als addendum bij je eerdere sportakkoord.
Gemeenten en lokale kernteams herijken hun ambities van het lokaal sportakkoord. Deze ambities geven zij vorm aan de hand van het raamwerk uit Sportakkoord II. Hoe bereiken we meer sportaanbieders en potentiële sporters? Hoe versterken we het sportaanbod? En hoe benutten we de maatschappelijke waarde van sport nog beter? Hoe maken wij sportclubs veiliger en toegankelijker? Als randvoorwaarde wordt gesteld dat gemeenten de herijking vormgeven met een kernteam van betrokken sportaanbieders en maatschappelijke partijen.
Brede Regeling Combinatiefuncties (BRC)
Er is ruimte voor zes profielen in de Brede Regeling Combinatiefuncties: Buurtsportcoach, Cultuurcoach, Combinatiefunctionaris Onderwijs, Clubkadercoach (incl. Verenigingsmanager en Sportparkmanager), Beweegcoach en Coördinator Sport en Preventie.
De ambities en doelen uit het Hoofdlijnen Sportakkoord II, het programma School en omgeving en de meerjarenbrief ‘De kracht van creativiteit’ (2023-2025) worden als leidraad genomen bij de inzet van de functionarissen.
Om gemeenten en werkgevers enig houvast te geven bij het aanstellen en/of continueren van professionals zijn er voor deze rollen profielen opgesteld. Het zijn (nog) geen functiebeschrijvingen met uitzondering van de functiebeschrijvingen en het raamwerk voor de buurtsportcoaches (geïmplementeerd in februari 2021). Het streven is om deze functies in 2023 definitief te laten beschrijven door een daarin gespecialiseerd bureau en ze ook te wegen/te waarderen in de cao Sport. Hiermee ontstaat een raamwerk van zowel generieke als specifieke functiebeschrijvingen.
In het licht van Sportakkoord II zal er dan ook extra aandacht zijn voor het bewerkstelligen van de samenhang tussen de inhoudelijke ambities, waaronder de verbinding tussen sportparticipatie en topsport, alsmede voor het laten aansluiten van de diverse profielen van professionals op elkaar. Zo ontstaat er een logisch geheel van ambities en functionarissen die daarin een rol spelen.
De profielen geven houvast bij het aanstellen en/of continueren van de diverse professionals. Lokaal maatwerk blijft uiteraard altijd mogelijk zo lang als de doelstellingen in de regeling centraal staan en het duidelijk is dat de functionarissen die hieruit betaald worden daaraan gaan bijdragen.
Je kunt de profielen hier vinden.
Adviseurs Lokale Sport
Per medio april 2023 zijn 20 adviseurs lokale sport aangesteld die een belangrijke rol spelen bij de uitvoering van Hoofdlijnen Sportakkoord II. Zij hebben in de periode 2023 – 2026 de taak om op lokaal en regionaal niveau het fundament van sportclubs te versterken zodat die een rol kunnen spelen in lokale sportakkoorden. De adviseur lokale sport kan als sparringpartner, adviseur of klankbord fungeren van een lokaal kernteam, lokale sportraad of gemeente. Met als doel om de betrokkenheid van (meer) clubs te stimuleren rondom het sportakkoord. Daarnaast helpen zij mee om de maatschappelijke rol van clubs in de sportakkoorden handen en voeten te geven. Kortom, adviseurs lokale sport zijn – namens VSG/VNG, alle sportbonden, Platform Ondernemende Sportaanbieders en NOC*NSF – een verbindende schakel binnen het lokale sportnetwerk.
Wil je meer informatie of ben je benieuwd naar wat de adviseur lokale sport voor club, sportorganisatie of gemeente kan betekenen, kijk dan hier.
Thema’s
In het eerste Sportakkoord werd gewerkt met zes deelakkoorden. De inhoudelijke thema’s hiervan zijn ook in nieuwe Sportakkoord verwerkt.
- Inclusie en diversiteit in de sport vergroten
- Sociale veilige sport creëren
- Vitale aanbieders: vergroten van de kwaliteit, veiligheid en toegankelijkheid van het sportaanbod
- Vaardig in bewegen: een leven lang sporten en bewegen voor ieder kind en iedere jongere
- Ruimte voor sport en bewegen: een toekomstbestendige sportinfrastructuur
- Maatschappelijke waarde van topsport optimaliseren
Ondersteuning VSG
Heb je als gemeente nog vragen, dan kun je deze stellen via info@sportengemeenten.nl. Misschien vind je je antwoord al in het overzicht van veelgestelde vragen en antwoorden over de akkoorden en de brede SPUK:
De VNG heeft met VSG een ondersteuningsteam ingericht dat laagdrempelig benaderbaar is voor gemeenten. Dit fungeert als een centraal punt en vraagbaak voor gemeenten met betrekking tot de implementatie van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), het Hoofdlijnen Sportakkoord II en de Brede Regeling Combinatiefuncties.
Via de website van het RIVM vind je verdiepende informatie per doelstelling uit het GALA en Sportakkoord II en een overzicht van kennispartners en ondersteuningsorganisaties.